De HDR-functie op je mobiel is goud waard, want het zorgt voor een betere belichting, beter contrast en meer verzadigde kleuren in je foto’s. Het gevaar van zo’n HDR-foto is dat alles er ‘te’ uit gaat zien: te blauw, te zwaar of kortom: te onrealistische en over-the-top. Je reinste HDR-horror noem ik het. Maar waar gaat het nu precies mis? En wat is een HDR-foto nu precies?
Wat is een HDR-foto?
Misschien een goed idee om die laatste vraag als eerste te beantwoorden. De afkorting HDR staat voor High Dynamic Range (hoog dynamisch bereik). Als HDR is geactiveerd, combineert je smartphone binnen een fractie van een seconde beelden met verschillende belichtingstijden tot één perfect belichte foto. Dankzij kunstmatige intelligentie weten smartphones steeds beter hoe ze moeten anticiperen op verschillende lichtsituaties.
De processor in je telefoon wordt aan het werk gezet om niet alleen maar beelden met verschillende belichtingstijden te schieten, maar ook om beeldelementen te herkennen en daar de belichting op af te stemmen. Met een flinke dosis kunstmatige intelligentie kiest de processor de beste beeldfragmenten van alle afzonderlijke beelden en voegt ze samen tot het perfecte plaatje.
Bij elke foto moet je smartphone kiezen: welke beeldelementen ga ik goed belichten en welke laat ik in hun eigen sop gaarkoken? Is het die boom, de auto, de wolkenlucht of toch die persoon rechts? Terwijl jij kijkt, kadert en afdrukt, voert je mobiel bizar veel berekeningen uit. En dat terwijl hij niet eens weet wat jou zo aantrok in het beeld.
Eigenlijk gaat geen enkele moderne mobiel de mist in met een HDR-foto, of het moet om een snel bewegend onderwerp gaan. Want in dat laatste geval kan HDR voor onscherpte zorgen.
Smartphone-fabrikanten zitten continu te sleutelen om HDR te verbeteren en dat levert namen op als Auto HDR, Live HDR, Smart HDR, maar het principe blijft hetzelfde.
HDR: Realisme of surrealisme?
Als je met een stel creatieven over HDR-fotografie begint, kun je een stevige discussie verwachten met woorden als spectaculair, surrealistisch, kitsch en fake. Hoe je het ook wendt of keert: fotografen doen al decennia hun best om de toonschaal en doortekening van hun beelden zo groot mogelijk te maken. Maar wat ze ook doen: de meeste foto-pro’s houden zich daarbij aan een fotografisch realisme.
Onder: dezelfde foto, maar dan met subtiele nabewerking. Sleep met de verticale witte balk om het verschil te zien.
In fotogroepen op Facebook zie ik de laatste tijd opvallend veel foto’s die die realistische grens ver achter zich laten. Soms kan dat bijzondere surrealistische werelden opleveren, maar in de meeste gevallen is het gewoon te veel van het goede.
Te ver doorkloppen
Opvallend genoeg maken de meeste foto-inzenders met doorgedraafde HDR-foto’s gebruik van de bewerkingsapp Snapseed. En da‘s een prima app: gebruiksvriendelijk, veel functies en nog gratis ook. Het gevaar van deze en andere bewerkingsapps is dat je aanpassingen in al je enthousiasme te ver doorvoert. Te veel scherpte, te veel kleurverzadiging, te veel drama, te veel ‘glamour glow’.
En je weet het: te lang slagroom kloppen maakt hem niet beter. Een ervaren slagroomklopper weet wanneer-ie moet stoppen. En dat geldt ook voor HDR-fotografie.
Het summum van ‘te ver doorkloppen’ is de HDR-foto van je smartphone nóg een keer door de HDR-emulator van Snapseed halen.
Want wat gebeurt er dan? Het natuurlijke verschil tussen licht en donker verdwijnt, schaduwen ogen te licht, witte wolken krijgen grijs/zwarte vlekken, en er ontstaan rare lichtranden om donkere onderwerpen. Het zijn dit soort beeldverkrachtingen die HDR een slechte naam bezorgen.
Trap dus niet in die valkuil. Laat de HDR-functie van Snapseed links liggen als je foto al een met een flinke dosis HDR is gemaakt. Maak geen boter van je slagroom!
