Macrofotografie: 5 tips voor mooie macrofoto’s met je smartphone

De natuur is natuurlijk een feest voor iedereen die van fotograferen houdt. En helemaal als je eens lekker inzoomt op een takje, blaadje of bloemetje. Want ja, ook met je smartphone kun je heel mooie macrofoto’s maken en een compleet nieuwe wereld ontdekken. In deze blog geef ik je 5 tips voor macrofotografie met je smartphone.

Macrofotografie of close-up?

Maar voordat ik je die tips geef, moet ik eerst wat verduidelijken. Er is een verschil tussen macrofotografie en het fotograferen van close-ups, maar die termen worden vaak door elkaar gebruikt. Je spreekt eigenlijk pas van macrofotografie als je onderwerp minstens 1:1 in beeld staat; dus dat 1 centimeter ook echt 1 centimeter op het scherm van je smartphone is. De gemiddelde macrolens vergroot je beeld maar liefst 10x, dus da’s aardig wat meer.

Maar geen nood: met je smartphone kun je echt heel mooie close-ups en bijna-macro-foto’s maken.

1. Speel met het (zon)licht

Net als bij portretten kan licht bij macrofotografie heel ‘hard’ zijn; zeker als je midden op de dag fotografeert. Daardoor krijg je al snel van die felle lichtpunten en vette slagschaduwen en dat kan soms te veel van het goede zijn. AIs het licht nou te fel is (en je wil niet wachten tot later op de dag), probeer het dan wat diffuser te maken door een velletje kalk- of patroonpapier tussen de zon en je plant of bloem te houden.

Maar… zonlicht kan je macrofoto juist ook levendiger maken. Schaduw of tegenlicht kan juist prachtig zijn om een structuur of een deel van je foto te benadrukken. Zonlicht is er om mee te spelen. Probeer bijvoorbeeld eens het zonlicht te ‘vangen’ met een spiegel en te richten op je onderwerp. Daar heb je dan wel een hulpje bij nodig! Heb je die niet, of is dat hulpje wat al te ongeduldig, dan kun je ook een statief gebruiken.

Omdat je met je smartphone zo dicht op je onderwerp zit, heb je bij close-up- en macrofotografie flink wat licht nodig. Dat is niet alleen voor een goede kleurweergave, maar ook om bewegingsonscherpte te voorkomen. Bij veel licht kan je smartphone-camera immers een korte sluitertijd kiezen. Wil je toch een keer binnen fotograferen, zorg dan voor extra verlichting of ga heel dicht bij een raam zitten. Een schemerlamp is niet genoeg!

2. Concentreer je op één macro-onderwerp

Ja, ik weet het: dat klinkt wat deftig. Toch merk ik dat mensen vaak zó in beslag zijn genomen door de scherpstelling dat ze vergeten wat er precies in beeld komt. En da’s toch jammer. Probeer je daarom eens te concentreren op één macro-onderwerp.

Concentreer je bijvoorbeeld eens een tijdje alleen op bloemharten, bladvormen of structuren. Je zult merken dat je dan steeds beter wordt in dat aspect in plaats van dat je maar alles vastlegt wat je voor de voeten komt. Hoe selectiever je bent, hoe beter je fotografische oog wordt!

3. Gebruik de ‘burst-mode’ van je mobiel

Zó irritant: zie je die mooie bloesemtak en dan duwt de wind hem steeds op en neer! Wind en macrofotografie zijn niet bepaald elkaars vrienden. En dat leidt maar al te vaak tot een vervelende onscherpte. Een handige oplossing is er niet: je zult de tak vast moeten zetten of klemmen, of wachten op een windstil moment. Zelf vasthouden kan ook, maar da’s een heel gedoe.

Als je in de automatische stand fotografeert, dan kan de burst-mode van je smartphone je uit de brand helpen. Veel camera-apps schieten 10 foto’s per seconde als je de ontspanknop ingedrukt houdt of – afhankelijk van het type smartphone – de ontspanknop naar links of naar beneden veegt. Na de opname pik je uit die reeks foto’s heel eenvoudig de scherpste foto.

4. Zet de scherpstelling vast

Bij close-up-fotografie merk je al heel snel dat er maar een klein gedeelte van je onderwerp de volle scherpte heeft. Lastig, omdat zowel jij als je onderwerp vaak niet volledig trillingsvrij zijn. Je kunt dat probleem al halveren door de scherpstelling op je smartphone vast te zetten door je vinger wat langer op het scherm te houden.

Je kunt ook een app gebruiken waarmee je de afstand handmatig kunt instellen. Ik gebruik daarvoor extra apps zoals Camera+, Moment en Reeflex. Veel Android-telefoons hebben een ‘Pro’-instelling in de standaard camera-app waarmee je de handmatige instelling kunt activeren.

Als je een macrolens hebt, dan is zo’n app met vaste scherpstelling niet nodig omdat de lens zelf maar één scherpstelpunt heeft.

5. Gebruik een macrolens

Met je smartphone kun je aardig dicht op je onderwerp zitten, maar het wordt pas echt ‘waauw’ met een macrolens die een keer of 10 vergroot. Er zijn heel wat externe lenzen te koop die je op je mobiel kunt klemmen of met een speciale hoes op je smartphone kunt bevestigen. Ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat het op een leuke manier heel erg slavend is, zo’n macrolens op je telefoon.

Met een gewone lens kun je je onderwerp aardig dichtbij benaderen, maar met een macrolens zit je er zowel letterlijk als figuurlijk bovenop. Het verschil zie je hieronder. Sleep met de witte balk om de foto mét en zonder macrolens te bekijken.

De macrofoto hierboven heb ik genomen met de Moment macrolens. Niet de goedkoopste optie, maar gelukkig zijn er ook wat meer vriendelijk geprijsde alternatieven verkrijgbaar, zoals deze macrolens van Apexel.