Soms zitten dingen zo voorgekookt in je brein, dat je haast niet op een andere manier kunt denken. Waar denk jij als eerste aan bij macrofoto’s? Precies! Aan kleurige bloemen met mooie meeldraden en misschien wel een vlindertje of libelle erop. Maar zodra het najaar begint, dan verdwijnt bij menig smartphone-fotograaf het ‘macro-gevoel’. Zonde! Want ook de herfst en de winter hebben zo veel macro-moois te bieden!
Maar eerst even dit: de mooiste macrofoto’s maak je met een aparte macrolens die je over de hoofdcamera van de smartphone plaatst. Sommige telefoons hebben een ingebouwde macrolens of macrofunctie, maar op flink wat iPhones en Android-smartphones ontbreekt die optie of is de kwaliteit gewoon slecht. Voor een paar tientjes heb je al een heel redelijke macrolens. Het is een van de leukste en beste uitgaven die je kunt doen als je je in de wereld van smartphone-fotografie hebt gestort! Welke lens? Dat vertel ik aan het eind van deze blog.
Oké, dan komt nu de macro-inspiratie voor herfst en winter!
Macrofoto’s van bladeren
Zodra de herfst invalt, kun je erop wachten: binnen een mum van tijd staat heel Instagram vol met geeloranje bosfoto’s. Is prachtig hoor, maar één enkel herfstblad heeft misschien nog wel meer impact. Handig want je kunt dat blad neerleggen op de meest gunstige lichtplek. Of iemand vast laten houden terwijl de zon erdoorheen schijnt.
Durf ook eens een blad te nemen dat half vergaan is, of waar alleen nog wat nerven zichtbaar zijn. Ontluikende natuur is mooi, maar de manier waarop de ‘oude natuur’ plaatsmaakt voor de nieuwe, kan minstens zo’n mooie foto’s opleveren.
Paddenstoelen
Nog zo’n Instagram- en Facebook-hit: de paddenstoel. En ik begrijp dat wel: ze zijn onweerstaanbaar magisch. Maar wist je dat een smartphone het ultieme gereedschap is om onder de hoed van de paddenstoel te kruipen? Met een spiegelreflex is dat nagenoeg onmogelijk! En de beelden die je dan krijgt, zijn óók paddenstoelen, maar heel anders dan dat je ze schuin van boven of van voren zou fotograferen.
Het mooie is dat je met een beetje geluk de kleur van de hoed door de lamellen heen ziet. Minstens zo magisch! Het is wel even zoeken hoe je het gemakkelijkste onder de hoed kruipt, want hoe schuiner je de smartphone houdt, hoe minder zicht je hebt op de scherpstelling. En dat scherpstellen ís al zo lastig met een macrolens. Daarom is het handig om dit soort foto’s te schieten met de burstmodus. Als je denkt dat je het beeld scherp hebt, maak je een stuk of 20 foto’s met de burstmodus. Het is een kwestie van veel proberen en veel checken.
Druppelgeluk
Water heeft vaak een betoverende uitwerking op foto’s en helemaal als het om druppels gaat. Je grote vriend in de macrowereld is daarom… de plantenspuit. Spuit wat kleine, subtiele druppeltjes op een takje, blaadje of wat dan ook, en je zou zomaar eens in macro-heaven kunnen komen!
Plantenspuit vergeten? Dan moet je zelf op zoek naar druppels. Het is lastig, maar het kán! Ik had pas een flinke dosis druppelgeluk waar geen plantenspuit aan te pas kwam. Puur natuur! Goed kijken is belangrijk, want echt opvallen deden de blaadjes niet. Dus trek je niets aan van voorbijgangers die je aankijken of er bij jou een steekje loszit. Weten zij veel dat jij op zoek bent naar druppelgeluk.
Structuren in de natuur
Een macrolens levert vaak de mooiste plaatjes op als je hem richt op organische materialen. Althans: dat vind ik. Je kunt een macrofoto maken van een sleutel of een muur waarvan de verf afbladdert, maar dan wordt het al gauw een ‘raad het voorwerp’-spelletje. Als je wat dieper in de natuur kijkt, dan heeft elk element een fascinerende structuur. Een takje, een sprietje, wat mos. Dit zijn vaak de beelden die zich lenen voor een mooie fotocollage aan de muur.
IJskristallen (Ice Ice Baby)
Vraag iemand van boven de 70 hoe de winters er vroeger uitzagen en hij zal zeggen: “We werden vroeger wakker met ijsbloemen op de ramen!” Nu ben ik blij dat de huizen van nu zo warm zijn dat kou geen kans meer krijgt, maar op de een of andere manier klinkt het wel romantisch, dat wakker worden met ijsbloemen. En helemaal als je daar met een macrolens op af gaat.
Het wonderlijke van een ijskristal is dat hij altijd zeshoekig is en perfect symmetrisch, maar wel verschillende vormen aan kan nemen die allemaal even prachtig zijn. Maar ja, speel het maar eens klaar om één zo’n kristal op de foto te krijgen.
Ik heb me laten vertellen dat je ijskristallen het beste kunt fotograferen als het licht begint te sneeuwen en er nog geen dikke vlokken vallen. Je kunt de vlokken ‘vangen’ met donker papier en dan hopen dat er een eenzame ijskristal blijft liggen 😉 Of je struint je tuin of balkon af, net zo lang totdat je een grote kristal ziet. Ja, je ziet het goed: ijskristallen fotograferen is voor doorzetters!
Hoewel: als je niet per se één kristal wil fotograferen, dan maak je het jezelf een stuk gemakkelijker. Want een koude en vochtige ochtend levert sowieso een prachtig landschap op met rijp op elk blaadje en takje. Ideaal voor macrofoto’s!
Knollen, uien en rode kool
Oké, maar wat als het buiten stormt met slagregens en ander natuurgeweld? Sta jij daar voor het raam met je macrolens in de aanslag. Je kunt natuurlijk wat bladeren, takken of mos mee naar binnen nemen, maar weet je waar ook natuur te vinden is? In je keuken! Snij eens een rode ui doormidden, ga los op rode kool of pak een knol die je omtovert tot een maanlandschap.
Er is één voorwaarde voor macrofotografie binnen: zorg voor goed licht en werk vanaf een tafelstatiefje. Een lamp boven de tafel lijkt ideaal, maar je zult zien dat je met de macrolens continu schaduwen werpt op je onderwerp. Een extra mobiel led-lampje is in zo’n geval ideaal.
Bloemen van de bloemist
Stel, je houdt niet van maanlandschappen van knolselderij, dan heb je nog altijd de bloemist om de hoek om je te voorzien van het ultieme macro-onderwerp. Maar moet je die bloemen dan in een vaas zetten en dan erboven gaan hangen? Nou nee, dat zou een slecht idee zijn.
Het handigste (en het slimste) is om een opstellinkje te maken met een statief en een plamp. Ja, echt waar: het ding heet een plamp. Het is een flexibele arm met een klem aan beide uiteinden. De ene kant klem je aan een statief of tafel, en in de andere kant klem je een bloemsteel. Nadeel: die krengen zijn echt duur!
Het alternatief is zelf aan de slag met klemmetjes of een veel vriendelijker geprijsde Flexarm te kopen die minder buigzaam is. Verder heb je ook hier goed licht of een extra led-lamp nodig om een goede bloemfoto te kunnen maken. Zeker als je met de macrolens in de bloem duikt.
Andere herfst- en winter-macrotips?
Heb jij een herfst/winter-macrotip die nog niet in dit lijstje staat? Laat het me weten en als het een goede tip is, krijg je eeuwige roem op deze webpagina!
Op zoek naar een macrolens?
Heeft je mobiel geen ingebouwde macrolens? Geen probleem want er zijn genoeg macro-opzetlenzen te koop. Alleen zit er enorm veel kaf onder het koren. Lees daarom eerst deze blog voordat je een macrolens aanschaft.
Hoi Gerard,
Ik maak veel (macro)foto’s van paddenstoelen met mijn Samsung S10. Om meer details te kunnen fotograferen overweeg ik de Apexel 100mm macrolens aan te schaffen. Heeft dit zin, voegt deze lens wel extra vergroting toe aan de toch behoorlijk goede macrolens van de S10?
Trouwens, mooie site heb je, ik heb al veel van je geleerd.
Dank Nanny voor je compliment! Heb jij de Samsung S10 Lite? Die heeft inderdaad een macrolens van 5 megapixels. Stel dat je de Apexel-lens zou gebruiken, dan lijkt er ogenschijnlijk geen verschil te zijn met de macrofoto’s die je nu maakt. De vergrotingsfactor is nagenoeg gelijk en alles ziet er hetzelfde uit. Toch is er wel degelijk een verschil. De Apexel-lens schuif je voor de kwalitatief betere hoofdcamera van je S10 (die volgens mij 48 megapixels heeft) en kan daardoor foto’s afleveren met een veel hogere resolutie (beeldpunten). De 5 megapixels van de macrolens op de S10 Lite is echt niet veel. Dat merk je niet online of op Instagram, maar wel als je je foto’s wilt laten printen op groter formaat, of als je een uitsnede wilt maken uit een macrofoto. Dus of het zin heeft, hangt helemaal af van wat je met je foto’s wil doen!
Dank je Gerard voor je duidelijke reactie. Ik begrijp nu dat ik een fout maakte: de S10 (niet de Lite) heeft een telelens, en geen macrolens. De telelens gebruik ik dus om ingezoomde foto’s te maken. Nu is mijn vraag: voegt de Apexel 100mm macrolens extra vergroting toe aan de zoomfunctie van de telelens van de S10? Sorry voor mijn verwarring.
Dat is een moeilijk te beantwoorden vraag! Ik heb voorbeelden gezien van de resultaten van de telelens van de S10 en ik heb het idee dat mensen vaak verder inzoomen dan de optische vergroting van de lens. In dat geval wordt er digitaal ingezoomd en dat gaat duidelijk ten koste van de scherpte. Misschien is het een idee als je mij een paar van je telemacro-foto’s stuurt (gerard[at]smartzine.nl)? Dan heb ik een beeld van de vergroting die je nu bereikt.